اسلام، شکل ظاهری دارد و هر کس شهادتین را بر زبان جاری کند، در زمره مسلمانان است ، اما ایمان یک امر واقعی و در ونی است و جایگاه آن قلب آدمی است، نه زبان و ظاهر او. بنابراین ایمان بالاتر و برتر از مسلمانی است. در آیات قرآن آمده است: "اعراب گفتند که ما ایمان آورده‏ایم، ای پیامبر! به آن‏ها بگو که اسلام آورده (تسلیم شده‏اید) و هنور ایمان در دلهای شما وارد نشده است".(1)

اسلام ممکن است انگیزه‏های مختلفی داشته باشد، حتی انگیزه‏های مادی و منافع شخصی، ولی ایمان حتماً از انگیزه‏های معنوی سرچشمه می‏گیرد. امام باقر(ع) می‏فرماید: "ایمان اقرار است و عمل، و اسلام اقرار بدون عمل است".(2)

امام صادق(ع) می‏فرماید: "ایمان شریک اسلام می‏شود، ولی اسلام شریک ایمان نیست".(3)

 در روایتی دیگر امام باقر(ع) فرمود: "ایمان آن است که در دل مستقر شود و بنده را به سوی خدا کشاند و اطاعت خدا و گردن نهادن به فرمانش مصدّق آن باشد، ولی اسلام گفتار و کردار ظاهری است".(4)

مؤمن واقعی کسی است که به همه دستورهای اسلام عمل نماید؛ واجبات را انجام دهد و محرّمات را ترک نماید یعنی ایمان واقعی همراه عمل است و عملش باید مطابق با ایمانش باشد.

 در بعضی آیات آمده است: "مومنان کسانی اند که چون یاد خدا شود، دلهاشان ترسان می‏شود و چون آیات الهی برایشان خوانده شود، ایمانشان افزون می‏شود و بر پروردگار خود توکّل می‏کنند. آنان که نماز را بر پا می‏دارند و از آنچه روزیشان داده‏ایم، انفاق می‏کنند. آنان مؤمنان واقعی هستند".(5)

 خداوند در این آیات وصف مؤمنان واقعی را بیان کرده، در آیات دیگر مانند آیات اوّل سوره مؤمنون نیز اوصاف مؤمنان واقعی را بیان فرموده است.

 اسلام یک معنای برتر نیز در آیات قرآن دارد و آن حالت تسلیم ، انقیاد و عبودیت در مقابل خداوند است . آیاتی چند در قرآن مانند آیات 112 و 131 سئره بقره و آیات 67 و 83 سوره آل عمران و ایه 125 سوره نساء اشاره به این معنا دارد.

 پی نوشت‏ها:

 1. اصول کافی، ج 3، ص 39.

 2. همان، ص 42.

 3. همان، ص 41.

 4. حجرات (49) آیه 14.

 5. انفال (8) آیات 2 - 4.

مرکز ملی پاسخگویی

 http://www.cloob.com/club/article/show/clubname/pasokh/articleid/972752/redirectkey/405608131a3d699a1db3642108f97a7b930abb59