نویسنده: اسدالله افشار

 ماه صفردومین ماه سال هجری قمری است. این ماه برای جهان اسلام و تشیع مفهوم ویژه ای دارد و خاطره ساز است زیرا یادآور خاطره های مختلف و مصیبت بار می باشد.
    در 28 این ماه درسال 10 هجری رحلت بزرگ رهبر نجات بخش و سعادت آفرین جهان، یعنی پیامبر اسلام(ص) رخ داد.
    آن حضرت که در طی 23 سال مبارزه پیگیر با دشمنان دین و چهره های طاغوتی زمانش، لحظه ای از پای ننشست، و با همه مشکلات طاقت فرسا، و در شرایط دشوار، با انبوه دشمنان، ستیز کرد و سرانجام توانست ملتی وحشی و پراکنده را که در غرقاب جهل، خرافات و فساد و آلودگی غوطه ور بوده و با پستی، رذالت و جنگ و کشتار و غارت و ستم روبرو بودند، نجات دهد. او چنین ملتی را، حکمفرمای قسمت اعظم جهان آباد و متمدن آن روز ساخت و به آنان آقایی و سروری بخشید و یک حکومت عدل و تقوی و یک جامعه توحیدی در سایه فرمان “الله” پدید آورد.

    عظمت و محبوبیت آن حضرت بدان سان بود که مرگ او مدینه را لرزاند و جهان اسلام آن روز را یکپارچه در سوگ و عزا فرو برد و به طوری که مردم، بسان مادران جوان مرده ناله می کردند و اشک می ریختند.
    و نیز در همین روز، شهادت فرزندش، دومین پیشوای شیعه حسن بن علی(ع) رخ داد.
    او که علم و تقوی و بزرگواری، شهامت و شجاعت را از جد و پدر به ارث برده بود، پس از شهادت علی(ع) با معاویه خائن، در کشمکش بود. سرانجام در برابر توطئه ناجوانمردانه معاویه و خیانت منافقان، ناگزیر ازجنگ کناره گرفت و با معاویه پیمان صلح بست.
    مواد صلح به گونه ای بود که از یکسو معاویه را از تعیین جانشین و ولیعهد منع می کرد و اجازه نمی داد برنامه ضداسلامی او عملی شود و از دیگر سو مانع نابودی دوستان مومن وفداکار می شد.
    و از طرف سوم این صلح، فرصتی بود تا امام حسن(ع) تجدید قوا نموده و افکار عمومی را بر ضد معاویه و بنی امیه و کارهای ضد اسلامی آنان بسیج کند و زمینه را برای قیام امام حسین(ع) آماده سازد.
    یکی دیگر از رخدادهای بزرگ این ماه، بازگشت خاندان امام حسین(ع) از سفر پرخاطره کوفه و شام است.
    کسی چه می دانست که: امام حسین(ع) در آن حرکت حیات بخش خود به کربلا و قیام مقدسش بر ضد استکبار و دیکتاتوری یزید، چرا اهل بیت و زن و بچه را همراه می برد؟
    با آنکه همه جا، بوی خون و پیام مرگ از این قیام می آمد و امام نیز هنگام حرکت فرمود: “آنکه از بذل جان دریغ ندارد و آماده شهادت و ملاقات با خداست با ما حرکت کند”.
    پس معنای حرکت زن و فرزندان و خواهران چه بود؟ آیا جز اسارت و گرفتاری پاک ترین سلاله عفت ونجیب ترین خاندان بشری در دست رذل ترین انسان نماها و دیوسیرت ترین دژخیمان اموی چیز دیگری می توانست باشد؟
    و آیا امام واقع نگر و آگاه از همه چیز، از این سرنوشت بی خبر بود؟! نه!
    پس از آنکه صحرای کربلا گلگون شد و پیکر مجاهدان و شهیدان راستین به زمین افتاد کاروان اسیران به سوی کوفه و شام حرکت داده شد.
    هرچند آنان در لباس اسارت بودند ولی همین اسارت نقش پاسداری و رسالت سنگین و هشدار دهنده آنان را آشکار ساخت. اولین خطابه پرشور زینب کبری دختر علی(ع) و زین العابدین(ع) فرزند حسین(ع) در بازار کوفه و در مجلس پسر زیاد، کوفه را لرزاند و بذر انقلاب و شورش ضد اموی را پاشید و آنگاه سخنان آتشین و شورانگیز آنان در شام، حتی درون کاخ خلافت و در اجتماع عظیم مسجد جامع دمشق، توفانی به پا کرد و کاخ ستم و تزویر و نفاق بنی امیه را لرزاند ... با این سخنرانی ها از این حرکت و نقش این اسارت آشکار شد و بازگشت پیروزمندانه اسیران به کربلا و مدینه، عظمت این رسالت و نقش روشنگرانه و بیدارسازش، روشن تر گردید و همه فهمیدند که چرا امام، هنگام حرکت می فرمود: “ان اله قدشاء ان یراهن سبایا ...”: خداوند خواسته آنها را اسیر ببیند.
    ***
    در آخرین روز از این ماه، شهادت جانگداز پیشوای هشتم شیعه امام رضا(ع) رخ داده است. آن حضرت که پس از شهادت امام موسی بن جعفر(ع) در زندان هارون، همواره در فشار و خفقان و در محاصره دژخیمان حکومت وقت بود.
    باروی کارآمدن مامون و سیاست صلح و آشتی او با خاندان رسالت! ناگزیر از هجرت به خراسان شد، و پس از یک دوره کشمکش های باطنی و مبارزه علمی و ایدئولوژیکی و شناساندن تشیع راستین و مذهب اهل بیت درجهان اسلام، رسمی کردن مذهب تشیع در سطح جهانی و ... مورد حسد مامون قرار گرفت و در سال 203 هجری در سن 55 سالگی به وسیله سم شهید گردید.
    حرکت و هجرت امام هشتم در مسیر و ادامه همان حرکت و هجرت پیامبر(ص) و امام حسین(ع) و ... بود و در واقع کاری که امام حسین با قیام خونین خویش انجام داد امام رضا(ع!) نیز در لباس هجرت و حرکت به خراسان پیاده کرد.
    این مصیبت های بزرگ را به جهان اسلام و تشیع تسلیت می گوییم.      
        اسدالله افشار

روزنامه رسالت